Visie van het Vlaams Belang over de beleidsverklaring van de Brusselse regering.

Uitgesproken in het Brussels Parlement op 24 oktober 2020 door Dominiek Lootens-Stael

Het is geen nieuws dat het Brussels Gewest voor grote uitdagingen staat en die werden de voorbije decennia almaar groter, omdat een ernstige en diepgaande aanpak uitbleef. Het probleem van Brussel is immers niet conjunctureel, maar structureel. Uw partij, mijnheer de minister-president, draagt daar de grootste verantwoordelijkheid voor, want ze heeft het grootste deel van de voorbije dertig jaar aan het roer gestaan. De bescheiden successen van de voorbije jaren volstaan helaas niet om een en ander deftig op de rails te krijgen. Zo gleed en glijdt Brussel almaar verder af in immobilisme, terwijl cliëntelisme hoogtij vierde en viert.

De integratie van een nieuwe groene speler in het systeem verloopt blijkbaar niet zonder slag of stoot. We hebben anderhalf jaar moeten wachten op een meerjarenbegroting, die ons in de loop van de volgende weken wordt voorgesteld. Het regeerakkoord was in die mate volgestouwd met wederzijdse zoethoudertjes dat er amper een coherente, financiële lijn in te brengen was. Er was het voornemen om de financiële situatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tegen afgelopen lente te analyseren. De coronacrisis besliste daar anders over en waar we reeds lang voor waarschuwden, gebeurde: een ondoeltreffend systeem dat jaar na jaar boven zijn stand leefde, blijkt niet bestand tegen schokken. De pandemie is zo’n schok, waarvan we al jaren wisten dat die kon komen.

Nu is het zover. De schok is inderdaad hard aangekomen en uw analyse over hoe onzeker alles is, is correct: ze zet alles onder druk. ‘Business as usual’ zal niet meer kunnen, maar toch volhardt u en blijft u op dat spoor. Dat blijkt uit uw beleidsverklaring, waarin u tapt uit het klassieke paars-groene vaatje: voor elke coalitiepartner wat moois en mooie beloften voor de achterban, die echter als los zand aan elkaar hangen.

U vroeg ons waarop u zou moeten besparen. Laat ik duidelijk zijn: heel wat geld gaat verloren aan structuren die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest inefficiënt en naast elkaar werken. Bovendien gaat de regering voortdurend haar bevoegdheden te buiten en doet ze zaken waarvoor gemeenten en vooral gemeenschappen bevoegd zijn. Dat bepaalde gemeentebesturen en hoofdzakelijk één bepaalde gemeenschap niet de juiste prioriteiten stellen en een slecht beleid voeren, stelt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor uitdagingen. U hoeft het gewest daar echter niet voor te laten opdraaien. Ik wil niet beweren dat er geen behoefte is aan bijvoorbeeld infrastructuur voor sport of voor cultuur, integendeel. U moet zich echter beperken tot het samenbrengen van partners en het stroomlijnen van projecten van de privésector, de gemeenten en de gemeenschappen. Bovendien zou u bijvoorbeeld kunnen besparen door subsidiekranen dicht te draaien, waardoor geld vloeit naar allerhande schimmige organisaties die de multiculturele religie moeten dienen.

Met de klaagzang dat de zogenoemde begrotingsperimeter niet in overeenstemming is met het Brussels bbp, bedoelt u dat u graag nog meer extra financieringsbronnen zou willen aanboren. Dat illustreert de hybris, de tweeslachtigheid waarin sommige Brusselse politici zich vaak hullen. Het bbp, waar de Brusselse regering mee pocht, wordt grotendeels in Vlaanderen en voor een stuk in Wallonië verdiend, maar in de hoofdzetels in Brussel verwerkt, gebundeld en afgerekend. Dat maakt de sterkte van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Brussel is niet de locomotief die het land trekt, maar wel de stuurcabine die door de machine vooruit wordt gestuwd. De rol van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is er een van gastvrijheid en dienstverlening.

Elk jaar blijven bedrijven en tienduizenden mensen Brussel verlaten. Onbetaalbare en slechte woningen, de drukke en onverzorgde openbare ruimte, voor Nederlandstaligen de ontbrekende voorzieningen in de eigen taal, de onveiligheid, het amateuristische beleid op vele vlakken, het stoort de mensen allemaal mateloos. Dat vind ik jammer, want ons stadsgewest heeft zoveel potentiële troeven. Zolang het actieve deel van de bevolking het gewest blijft verlaten, zal de Brusselse rekening nooit kloppen.

De oplossing die u lijkt voor te stellen is dat, zolang de internationale kredietrating goed blijft, we volop kunnen inzetten op goedkoop geld en schuld blijven opbouwen. Daarbij wordt Covid-19 als dankbare uitvlucht gebruikt, wat bijzonder wrang is. Met de komst van de groene partijen in de regering, mevrouw de minister, is dat niet anders. Zij blijken evenmin geïnteresseerd in een duurzame aanpak, maar zorgen in de eerste plaats voor oppervlakkige ‘quick wins’, zoals het nachtelijk schilderen, al dan niet met ecologische verf, van fietspaden. Dat is pure symboolpolitiek.

De komst van groene ministers op zorg en welzijn heeft ons ook niet veel goeds gebracht. De eerste Covid19-golf was een overrompeling. Nochtans waren er genoeg waarschuwingen, ook van Brusselse beleidsmensen. De tijd die we kregen in de zomer, werd vooral gekenmerkt door een vals gevoel van opluchting en laksheid. Begin augustus vroegen we al snelle testcapaciteit naar Antwerps model, maar dat was allemaal niet nodig, want Brussel was Antwerpen niet en paniek was niet nodig, terwijl nochtans alle signalen op rood stonden en in eufemistisch multicultureel genoemde wijken de elementaire hygiëne- en afstandsmaatregelen niet werden nageleefd. Het viel op dat een heleboel mensen, die geen Frans, Nederlands of Engels begrijpen, niet worden bereikt en dat een heleboel mensen in de zogenaamd multiculturele wijken blijkbaar niet willen worden bereikt. Mevrouw Bertrand, u kunt weglopen, maar neemt u eens een kijkje op de Facebookpagina van het Vlaams Belang. Daar ziet u een foto van de markt in Molenbeek afgelopen week. (Opmerkingen van mevrouw Bertrand) Bekijkt u die foto eens. U zult zien dat er mensen zijn, die weigeren om de regels te volgen. Dat is de schuld van de overheid, die van in het begin het signaal heeft gegeven dat sommigen de regels niet hoeven te volgen omdat ze geen onrust wilde veroorzaken.

De heer Arnaud Verstraete (Groen).- Dat zegt de vertegenwoordiger van een partij, die zelf brieven stuurt om te zeggen dat de sluiting van de horeca niet nodig is.

De heer Dominiek Lootens-Stael (Vlaams Belang).- De cijfers tonen aan dat slechts een zeer miniem percentage van de besmettingen door de horeca wordt veroorzaakt!

Afgelopen week bleek dat de volledige bodem uit het beleid is gevallen. Wekenlang heeft de regering de paraplu opengetrokken. Haar grote tekortkoming is het gebrek aan leiding, coördinatie en duidelijkheid, met als gevolg dat iedereen maar wat doet en elkaar met de vinger wijst. Nu kondigt u een pakket van maatregelen ter waarde van 64 miljoen euro aan om een aantal zaken aan te pakken. De acht maatregelen voor de zorg, die u aankondigt, zijn belangrijke maatregelen, maar ze tonen ook aan dat de prestaties van de voorbije jaren ondermaats waren. Er moet gesleuteld worden aan de structuren; de verantwoordelijkheden moeten worden vastgelegd en afgebakend. Waar het in de tekst gaat over de dakloosheid, zoomt u in op de situatie van illegale migranten, die rondzwerven op het grondgebied van het gewest. Dat is een heikel punt. U verwijt de federale regering dat ze daar niets aan gedaan heeft. Dat is inderdaad een federale bevoegdheid, maar het zijn net de partijen uit uw regering, die het ongebreidelde opengrenzenbeleid ondersteunen, de grenscontroles en de strijd tegen de mensensmokkel tegenwerken en niet willen dat mensen die hier illegaal zijn, worden teruggestuurd.

Neen, liever gedoogt u dat Brussel een draaischijf is geworden in de internationale mensensmokkel. Wat zult u daaraan doen, mijnheer de minister-president, met de veiligheids- en coördinatiebevoegdheden die u hebt gekregen? Door het gedoogbeleid creëert u de facto een aanzuigeffect, waardoor mensen in criminaliteit en prostitutie terechtkomen. Ik kijk uit naar de gesprekken met het federale niveau, want u hebt nu geen enkele politieke uitvlucht meer. Uw vrienden zitten nu ook op het federale vlak aan de knop. Maar om het probleem aan te pakken, zullen beide regeringen uit een ander vaatje moeten tappen. Het zal niet volstaan om illegalen onderdak te geven en de rekening federaal te laten betalen. Niet alleen het opvangen van mensen is het probleem. We moeten de kwestie ook oplossen en voorkomen. Brussel kan geen toevluchtsoord zijn voor illegalen. Te veel mensen verdienen vuil geld aan het versluizen van mensen. Wat wil u daar concreet tegen doen? Echte vluchtelingen moeten we een toekomst geven in de eigen regio. Dat is veel efficiënter en rechtvaardiger. De aandacht moet opnieuw gaan naar de dakloze die, vanwege ontoereikende vangnetten of opvang om verslavingsproblemen te vermijden, niet werd geholpen.

U wilt de netwerkvorming bij ziekenhuizen ondersteunen, de kwaliteitsnormen bekijken en een aantal bouwplannen financieren en steunen. Welke visie gaat achter die maatregelen schuil? Ons ziekenhuislandschap is inderdaad aan modernisering toe, maar sleept in sommige gevallen een geschiedenis van slecht beleid mee. Hoe wilt u van de bicommunautaire ziekenhuizen moderne, gastvrije ziekenhuizen maken, die op het niveau van het UZ Brussel meedraaien, dat er wel in slaagt een meertalige communicatiecultuur uit te bouwen, hoewel dat geen verplichting is.

Voor de economische hervormingen en de heropleving van het gewest kijkt u enerzijds naar de sociale partners en anderzijds naar de federale overheid en de Europese Unie. Bij gebrek aan een eigen visie, wat de voorbije decennia tot uiting kwam, kijkt u in alle onzekerheid om u heen. Het is goed om de sociale partners te betrekken, maar u wilde de sectororganisaties van de mensen die de belastingen mee moeten opbrengen, niet kennen toen het ging om de paniekreactie om de cafés te sluiten, bij het uittekenen van nieuwe fietsroutes, voetgangerszones, woonerven en alle andere mogelijke experimenten. Zult u werkelijk het geweer van schouder veranderen, gaat u werkelijk een dialoog aan met de sociale partners en andere verenigingen van belanghebbenden? Op die vraag zou ik graag een duidelijk antwoord krijgen.

Met de mogelijke steun van de federale regering en de Europese Commissie kondigt u aan dat u een investeringsregering wilt zijn. Ik wil u waarschuwen: geld uitgeven is niet altijd synoniem van investeren. Over investeren bestaat in Brusselse regeringskringen traditioneel enige verwarring. Investeren doe je in nieuwe, tastbare projecten die duurzame meerwaarde opleveren, daardoor een terugverdieneffect hebben en de samenleving economisch vooruithelpen.

Het inhalen van achterstallige onderhoudswerken aan tunnels bijvoorbeeld kan men bezwaarlijk een nieuwe investering noemen, die volgens de EU-normen buiten de begroting mag worden gehouden. De Brusselse regering gedraagt zich op dat vlak niet als een goede huisvader. Ik vrees dat het met de bijkomende economische investeringen een beetje dezelfde weg dreigt op te gaan.

Uw vrees voor een stijgende werkloosheid is terecht. Door een slecht gezondheidsbeleid te voeren en de elementaire coronamaatregelen in een aantal gemeenten maandenlang onvoldoende te handhaven, hebt u Brussel en het hele land een slechte dienst bewezen. Veel mensen die rechtstreeks en onrechtstreeks afhangen van binnenlands en buitenlands toerisme, zijn hun job kwijt of zullen die heel snel verliezen. Het aantal werkzoekenden zal inderdaad snel stijgen. De regering wil nu het tij keren met een budget van 53 miljoen euro. Ik ben benieuwd of dat zal lukken. Ik ben ook heel nieuwsgierig hoe u, rekening houdend met sociale rechtvaardigheid en burgerparticipatie, de onrealistische doelstellingen van het EU-klimaatbeleid in de rigide Brusselse regelgeving zult trachten om te zetten. Als we zien hoe sociaal onrechtvaardig de lage-emissiezone functioneert, dan vrezen we het ergste. Een gezonde woonomgeving is ook voor het Vlaams Belang belangrijk en we weten dat dat in een stedelijke omgeving extra uitdagingen stelt, maar de manier waarop die uitdaging wordt aangepakt, maakt ons achterdochtig. De manier waarop de regering bepaalde maatregelen oplegt, is amateuristisch en doctrinair. Bovendien wordt de druk eenzijdig op een groot deel van de actieve bevolking gelegd. De groene tweeverdieners zullen er niet onder lijden en de steuntrekkers zullen nog steeds worden ondersteund, maar welk sociaal beleid is er voor het overgrote deel van de bevolking dat maandelijks de eindjes aan elkaar moet knopen met een zuurverdiend loon of pensioen?

U besteedt terecht veel aandacht aan één van de grote Brusselse problemen, namelijk de netheid. Het Brussels Gewest heeft jammer genoeg niet alleen de reputatie één van de vuilste steden van Europa te zijn, het is dat gewoon ook. U geeft toe dat er een groot gebrek aan coördinatie en gedeelde goede praktijken is. De regering staat ondertussen meer dan een jaar aan het roer, maar veel is er nog niet gebeurd. Niet in de gemeenten waar een groene schepen aan het stuur zit, maar ook niet in de regering, die nochtans een groene minister van Leefmilieu heeft. Na decennia aanmodderen, leeft plots in Brussel het besef dat er een stedelijke netheidsstrategie nodig is. Proficiat voor dat inzicht, maar dat konden velen u jaren geleden al zeggen en dat heb ik ook gedaan. U koos er in het verleden echter voor om Net Brussel te laten verworden tot een tewerkstellingsmachine waar nauwelijks nog iemand bezig is met de echte doelstellingen. Bovendien blijven zwerfvuil, sluikstorten en vandalisme een grote plaag. De gewenste kringloopeconomie is nog lang niet verwezenlijkt. Daarnaast slaagt u er blijkbaar ook niet in om grote delen van de bevolking de elementairste basisregels bij te brengen, gewoon omdat die groep gesocialiseerd en opgegroeid is in een omgeving waar op dat vlak andere of geen normen gelden. Dat doet mij er overigens aan denken dat ik in uw beleidsverklaring niets over inburgeringsbeleid lees. Weer een heet hangijzer dat u blijkbaar voor u uit wilt schuiven.

Een overbevolkt Brussel dat immigratie als een onaantastbaar taboe beschouwt, blijft natuurlijk kampen met de klassieke huisvestingsproblematiek. Het is belangrijk om effectief te investeren en niet alleen aan te kondigen. Een aantal jaar geleden zou toenmalig minister Dupuis massaal in huisvesting investeren, maar we wachten nog altijd op de resultaten. Hoeveel geld we op die manier in het huisvestingsbeleid pompen, voor de actieve middenklasse blijft Brussel qua wooncomfort ondermaats en nauwelijks betaalbaar. Het aanbod en de kwaliteit op de huurmarkt moet inderdaad naar omhoog, maar op deze manier lukt het niet en ik zie geen fundamentele omslag in het beleid. Ik zie niet in hoe de regering haar doelstellingen zal kunnen realiseren.

Mijnheer de minister-president, u houdt blijkbaar vast aan uw voornemen om een stadstol in te voeren, ook al zijn de bezwaren legio, vooral als het erom gaat om de hoofdstedelijke functie te kunnen garanderen voor bedrijven en administraties uit het hele land. U dreigt daarmee de kip met de gouden eieren te slachten of de tak af te zagen waarop u zit. Dat getuigt van een onbegrijpelijke tunnelvisie. U wilt dat allemaal in één visie gieten samen met het parkeer- en mobiliteitsbeleid en dat volgend jaar presenteren. U kennende denk ik niet dat het zo snel zal gaan. Ik had graag geweten hoe u over dat mobiliteitsbeleid zult overleggen met de betrokken partijen binnen en buiten dit gewest. Stelt u zich eens voor dat de Vlaamse regering een tolregeling voor de Brusselse Ring zou uitwerken en de inwoners van het Vlaams Gewest zou compenseren. Ik ben benieuwd hoe u daarop zou reageren.

Uw beleidsverklaring is een vreemde tekst, die grote verklaringen combineert met geniepige prikken. Graag som ik ook op wat er niet in staat. Over de coördinatie en de ondersteuning van het veiligheidsbeleid zegt u niets. Dat is veelbetekenend. Ook over het inburgeringsbeleid, dat voortdurend op de lange baan wordt geschoven, wordt gezwegen. Over dierenwelzijn wordt wel gesproken. De vele walvisachtigen in het gewest zullen de regering dankbaar zijn voor zoveel aandacht. Dat Brussel ondertussen het mekka is geworden van het onverdoofd slachten, is blijkbaar minder een probleem: geen woord daarover. Over vrouwenrechten staat er een mooie passage in de tekst, maar wat hebben vrouwen daaraan wanneer ze zich niet veilig in de stad kunnen bewegen?

Uw beleidsverklaring is zoals uw regering: zonder samenhang en zonder leiding. Ze blinkt uit in onrealistische wensdromen, terwijl basistaken verwaarloosd worden. U had het over onzekerheid in deze moeilijke tijden, maar spijtig genoeg is een ernstig beleid met de regering blijkbaar niet mogelijk.