Pushbacks zijn het nieuwe normaal in Europa: “Tijd voor algemene legalisatie”

uropese lidstaten gebruiken steeds vaker zogenaamde pushbacks om de toenemende stroom migranten naar Europa tegen te houden. “Het is hallucinant dat pushbacks nog steeds illegaal zijn, terwijl ze een pragmatische oplossing bieden tegen ongebreidelde massa-immigratie”, zegt Tom Vandendriessche, Europees Parlementslid voor het Vlaams Belang. “Europa moet een duidelijk legaal kader scheppen voor pushbacks.”

De Belgische ngo 11.11.11 berekende dat er in de EU in 2022 minstens 225.533 pushbacks plaatsvonden. Het gros van die pushbacks gebeurde in Hongarije. Dat land nam tijdens en na de vluchtelingencrisis van 2015 verschillende wetten aan om vluchtelingen buiten te houden. “Hongarije neemt het voortouw om hun eigen burgers veilig te houden. Lidstaten moet pushbacks kunnen toepassen in bepaalde scenario’s, anders zijn ze overgeleverd aan een asielinvasie, al dan niet aangestuurd”, aldus Vandendriessche. 

De Wit-Russische president Loekasjenko besliste in 2021 om asielzoekers en migranten uit het Midden-Oosten over te vliegen naar zijn land om ze daarna over de grens naar de Europese Unie te sturen. Polen, Letland en Litouwen probeerden daarom reeds pushbacks te legaliseren om zo dit wapen uit handen van het Wit-Russische regime te nemen. Ook Turkije paste eerder al een gelijkaardige vorm van hybride oorlogsvoering tegen Europa toe. 

Europa heeft inmiddels ook extra budget uitgetrokken voor de bewaking van de grenzen. Het budget van Europees grensagentschap Frontex steeg van 6 miljoen euro in 2005 naar 754 miljoen in 2022. In 2027 moet Frontex 10.000 grenswachters hebben. “Europa loopt achter de feiten aan en durft pas ingrijpen wanneer het te laat is”, zegt Vandendriessche. “Enkele jaren geleden waren fysieke barrières op de grenzen onbespreekbaar, en nu wil het budget toekennen aan lidstaten. Pushbacks moeten onmiddellijk gelegaliseerd worden, zodat lidstaten een duidelijk mandaat hebben dit toe te passen.” 

Volgens sommigen zijn pushbacks in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). “Het is net die redenering die leidt tot meer mensensmokkel en het mogelijk maakt dat migranten met gevaar voor eigen leven in gammele bootjes de oceaan worden opgestuurd”, besluit het Europees Parlementslid. “Wanneer het EVRM zich niet meer leent tot de huidige technologische veranderingen rond migratie, moet lidstaten hun deelname sterk heroverwegen. Het EVRM is niet bedoeld om illegalen en mensensmokkelaars onaantastbaar te maken.”