A12: Een nieuwe poging om Brussel ontoegankelijk te maken

09 dec 2021 | Nieuws

Na de mislukte poging van Brussels minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen) om tijdens de zomermaanden twee van de vier rijstroken van de Tervurenlaan in beslag te nemen is het weer tijd voor een nieuwe aflevering pestbeleid. Dit maal wil ze de toegangsweg van Vlaanderen vanaf de Heizel tot aan de Van Praetbrug omvormen tot een groene promenade. Dit moet volgens haar de leefbaarheid voor de buurtbewoners verhogen. Maar tegelijkertijd leeft de vrees voor de toegankelijkheid van de stad, iets waarvoor het Vlaams Belang al meer dan een jaar lang waarschuwt. Weliswaar onverwacht, het is Staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet (Vooruit) die ermee dreigt om de vergunning niet af te leveren. Wij doken voor u in dit zoveelste geknoei … 
Voor wie vanuit Antwerpen naar Brussel wil rijden is naast de E19, de A12 een handig alternatief. Echter ligt een deel van deze invalsweg op het grondgebied van het Brussels Gewest, de zogenaamde laatste kilometers voor men het Kanaal en de befaamde Van Praetbrug bereikt. Het zijn juist die laatste kilometers die Elke Van den Brant wil omvormen tot een stadsboulevard. Op dit ogenblik zijn er drie rijstroken voor wie Brussel binnenrijdt. En twee rijstroken voor wie de stad verlaat. Tegen 2025 en na drie jaar lang werken (!) moet dit slechts één rijstrook in elke richting worden. Dagelijks rijden er ongeveer 27 000 auto’s de stad binnen via de A12 en R21, of vier keer minder dan via de E19 of de E40. Maar de weg reduceren tot één rijvak zou wel eens voor serieuze problemen kunnen zorgen. Wie over mobiliteit spreekt, moet er zich ook bewust van zijn dat het een impact heeft op tal van andere sectoren, waaronder de economie. Dat laatste is reeds een struikelblok voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en zal er zeker niet op vooruitgaan met de huidige eilandmentaliteit.
      
In feite baseert Elke Van den Brandt haar project op drie zuilen: een leefbaardere omgeving, een nieuwe tramverbinding naar Neder-Over-Heembeek en een groene promenade met een fietssnelweg. Maar enkele niet vermelde details ontkrachten het project. Vooreerst moet men stilstaan bij de leefbaarheid van Brussel in het algemeen. Indien Brussel haar rol van hoofdstad ter harte wil nemen, dient ze hiervoor ook rekening te houden met de leefbaarheid van haar bezoekers. Door een groene wandeling aan te leggen in de plaats van de huidige invalsweg die de A12/R21 is ter hoogte van de Vuurkruisenlaan, wordt de omgeving weliswaar aangenamer voor de omwonenden. Maar dat lost het probleem fundamenteel niet op: het verkeer wordt feitelijk buiten de stad geduwd. Of erger nog in omliggende woonwijken waar sluipverkeer en files zich zullen vormen, ook ten koste van de leefbaarheid.
 
Daarnaast argumenteert Van den Brandt dat een nieuwe tramlijn 10 naar Neder-over-Heembeek een geschikt alternatief zal zijn. Dat is eigenlijk zo goed als volledig fout. Wie zich op dit ogenblik naar de Heizelvlakte wil begeven met het openbaar vervoer, kan kiezen voor tramlijn 3 en 7. De tramsporen liggen al in een eigen (groene) bedding sinds Expo 58, en de komst van een tramlijn die bus 47 naar Vilvoorde moet vervangen zal daar weinig aan veranderen. In tegendeel, tramlijn 10 zal tussen het Rogierplein en de halte Heembeek gebruik maken van de huidige tramsporen. Slechts het trajectdeel Heembeek – Militair Hospitaal zal nieuw zijn, en bevindt zich in de woonwijken van Neder-over-Heembeek. Bovendien is het verkeer van de A12/R21 grotendeels afkomstig uit de rest van Vlaanderen. Wil men het aantal binnenrijdende auto’s verminderen, dan dient men voor die reizigers alternatieven te voorzien, zoals bijvoorbeeld de sneltram naar Willebroek in het kader van het Brabantnet. De tramverbinding is er nog niet, en van randparkings waar mensen kunnen overstappen op het openbaar vervoer is er geen sprake. Zolang dat er niet is, is het de Vlaamse pendelaar pesten en die langer in de file laten zitten. 

De A12 omvormen tot een stadsboulevard lost het probleem fundamenteel niet op: het verkeer wordt feitelijk buiten de stad geduwd. Of erger nog in omliggende woonwijken waar sluipverkeer en files zich zullen vormen, ook ten koste van de leefbaarheid.

Tot slot is er in de omgeving rond de A12 zelf al veel groene ruimte en wonen er nauwelijks Brusselaars: het Park van Laken, het Koninklijk domein en de Expo-site. Bijkomende groene ruimte creëren om zo de uitstoot van de stilstaande wagens op te vangen, en daarbij de buurtbewonders bedanken met drie jaar lang durende werken en miljoenen euro’s verspilde belastingsgeld? Niet enkel bij het Vlaams Belang noemen we dit slecht bestuur, ook talloze experten uiten stevige kritiek rond dit project. “Er is geen geïntegreerde aanpak dus vooral door de combinatie met de werken aan de Ring zal het verkeer in de Brusselse rand blokkeren. Daardoor zullen pendelaars Brussel gaan mijden en wordt het voor Brusselse bedrijven moeilijker om nieuwe werknemers aan te trekken.” zegt Voka. Ook Chris Tempère, professor Mobiliteit aan de KU Leuven is niet mild: “Je offert zo een stuk bufferruimte op waardoor je wegennetwerk kwetsbaarder wordt: als er bijvoorbeeld een klein ongeval gebeurt, heeft dat meteen grote gevolgen tot op de Ring en de snelwegen die daarop uitkomen.” . 
Dat Staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet (Vooruit) ermee dreigt om de vergunning niet af te leveren is maar de zoveelste uiting van de rivaliteit tussen socialisten en groenen binnen de Brusselse regering: het meest recente voorbeeld is de problematiek rond Uber in de hoofdstad. Maar de wonde zit veel dieper. Na tweeënhalf jaar blijven de tegenstellingen zich opstapelen: hoofddoekendebat bij de MIVB, het dossier rond het onverdoofd slachten, het vernietigend advies van het Rekenhof over de Brusselse begroting, de onoplosbare criminaliteit in de Noordwijk, etc. Voor de Brusselaar is het ongeduldig aftellen tot 2024 om komaf te maken met de groene heerschappij …

Op een rijtje: tweeënhalf jaar automobilisten (proberen) pesten

  • E40: van 3 → 1 rijstrook ter hoogte van Reyers
  • A12-R21: 3 → 1 rijstrook ter hoogte van Vuurkruisenlaan
  • Tervurenlaan-Vier Armen: twee rijstroken afschaffen
  • Herrmann-Debrouxviaduct afbreken
  • Algemene zone 30
  • Lage emissiezone (LEZ): tienduizenden automobilisten verbannen
  • 90 extra flitspalen
  • 40 km afgeschafte rijstroken voor “tijdelijke” coronafietspaden
  • Beliardstraat: 4 → 3 rijstroken voor extra fietspad
  • Brusselse ring: 120 km/u → 100 km/u
  • Duizenden parkeerplaatsen minder in het Gewest
  • Tunnel Blijde Inkomstlaan sinds 2020 afgesloten
  • Naamsverandering Leopold II-tunnel
  • enzovoort